Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегияны 2018-2020 жылдарға жүзеге асырылу жоспары шеңберінде
17.04.2019
2018 жылғы 31 мамырдағы № 309 Үкімет қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегияны 2018-2020 жылдарға жүзеге асырылу жоспары шеңберінде 2018 жылы мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдармен
41 іс-шара жүзеге асырылды.
Жоспардың 1-тармағы.
Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті «кірістер мен мүлік туралы декларацияны тапсыру туралы мәліметтер» ақпараттық сервисін әзірледі. Сервис мемлекеттік органдарға декларацияларды ұсыну бойынша міндеттемелердің орындалуын тексеруді дербес жүзеге асыруға және бұзушылық фактісі анықталған кезде Мемлекеттік кіріс органдарына не Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігіне хабарлауға мүмкіндік береді. Сервистің жұмыс істеуі қажет болған жағдайда тиісті шараларды уақтылы қабылдауға мүмкіндік береді.
Қаржы министрінің 2018 жылғы 16 ақпандағы № 220 бұйрығымен осы сервистің жұмыс істеу, сондай-ақ тиісті мәліметтерді беру тәртібі реттелген.
Жоспардың 2-тармағы.
Инвестициялар және даму министрлігі «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне көлік мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» (әрі қарай – Заң жобасы) Қазақстан Республикасы Заңының жобасын әзірледі:
- уәкілетті органның лауазымды тұлғаларының талабы бойынша автокөлік құралын тоқтату негіздерінің тізбесін белгілеу;
- уәкілетті органның лауазымды адамдарының автомобиль көлігі саласында мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру кезінде әкімшілік құқық бұзушылық жасау фактілерін тіркеу үшін техникалық құралдарды пайдалануы;
Үкіметтің 2018 жылғы 31 мамырдағы № 303 қаулысымен заң жобасы Парламент Мәжілісінің қарауына енгізілді.
Жоспардың 3-тармағы.
Ауыл шаруашылығы министрлігі келесі жұмыс көлемін жасады:
1) фитосанитария саласында - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрі орынбасарының - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2018 жылғы 10 қаңтардағы № 8 «Қазақстан Республикасының аумағын карантиндік объектілерден және бөтен текті түрлерден қорғау жөніндегі қағидаларды бекіту туралы «Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 29 маусымдағы № 15-08/590 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» және 2018 жылғы 12 қаңтардағы № 21 «өсімдіктер карантині саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы «Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің міндетін атқарушының 2015 жылғы 29 мамырдағы № карантиндік, фитосанитариялық сертификаттар беру бойынша өсімдіктер карантині саласында мемлекеттік қызметтер көрсетуден бас тарту үшін негіздер тізбесі және карантиндік объектілерді ғылыми-зерттеу мақсатында әкелуге келісім-хат толықтырылды, фитосанитариялық сертификат алу үшін қажетті құжаттар тізбесі қысқартылды (көрсетілетін қызметті алушының импорттаушы елдердің фитосанитариялық талаптарын қағаз тасығышта ұсыну қажеттігі жоққа шығарылады, бұл деректер өсімдіктер карантині саласындағы уәкілетті орган берген карантиндік, фитосанитариялық сертификаттар беру бойынша өтінімді толтыру кезінде мәліметтер нысанында), көрсетілетін қызметті алушылар үшін балама белгілеу, өтінімді электрондық үкімет порталы және аумақтық инспекциялар арқылы ғана емес, сондай-ақ «Азаматтарға арналған үкімет «Мемлекеттік корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамының филиалдары арқылы беру бөлігінде өзгерістер енгізілді.
2) ветеринария саласында - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрі орынбасарының – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2018 жылғы 11 қаңтардағы № 18 «Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің кейбір бұйрықтарына өзгерістер енгізу туралы» және 2018 жылғы 11 шілдедегі № 296 «ветеринария саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы «Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 24 тамыздағы № 7-1/764 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы, тиісті аумақтағы эпизоотиялық жағдайды бағалауды ескере отырып, орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілердің импорты мен транзиті, яғни мемлекеттік қызметті алуға өтініштерді қабылдау және нәтижесін беру электрондық үкімет порталы және «Азаматтарға арналған үкімет «Мемлекеттік корпорациясы» үкіметтік емес акционерлік қоғамы арқылы ғана жүзеге асырылады.
Жоспардың 4-тармағы.
Инвестициялар және даму министрлігімен Көлік комитетінің аумақтық бөлімшелері қолданатын нақты уақыт режимінде өлшеу нәтижелерін беру функциясы бар тасымалданатын таразы жабдығының 32 жиынтығын сатып алу жүзеге асырылды.
Көрсетілген таразы жабдығында тексеруден өткен кезде жүктің параметрлері (салмағы мен көлемі) туралы мәліметтер автоматты түрде тіркеледі және көліктік бақылау комитетінің Ахуалдық орталығына интеграцияланады.
2018 жылы Көлік комитеті жылжымалы мобильді таразылардың көмегімен 83 әкімшілік материал қозғап, қарау нәтижелері бойынша 28 млн. теңгеден астам айыппұл мен алымдар салынды
Сондай-ақ таразыларды пайдалану барысында көліктік бақылау бекеттері инспекторларының әкімшілік айыппұл сомаларын жинау және салу сомаларының дұрыс емес есептеуінің 5 фактісі анықталды.
Жоспардың 5-тармағы.
Ауыл шаруашылығы, Ұлттық экономика, энергетика, инвестициялар және даму министрліктері ауыл шаруашылығы, Техникалық реттеу, экология, сәулет және қала құрылысы салаларында бақылау функцияларын жүзеге асыру кезінде процестерді оңтайландыру және оңайлату бойынша шаралар қабылдады.
Сонымен, 2018 жылғы 24 мамырдағы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңмен объектіге барумен және барусыз профилактикалық бақылау және қадағалау нысаны енгізілді.
Қоршаған ортаны қорғау, табиғи ресурстарды молықтыру және пайдалану саласындағы мемлекеттік бақылау және қадағалау функцияларын қайта қарау нәтижелері бойынша 39 қолданыстағы бақылау функциясының ішінен Энергетика министрлігі 11 бақылау функцияларын алып тастады (28,2 %).
Сонымен қатар, министрлік 2012 жылдан бастап 2018 жылға дейінгі кезеңде тексеру парағы талаптарының тізбесі 159-дан 69-ға дейін немесе 43% - ға қысқарған.
Инвестициялар және даму министрлігі сәулет-құрылыс қызметі саласындағы бақылау және қадағалау жүйесін реформалады, сондай-ақ объектілерді пайдалануға комиссиялық қабылдау Алып тасталды.
Мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау органдары техникалық қадағалау қызметін ғана бақылауды жүзеге асырады.
2018 жылғы 5 қазандағы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызмет үшін жағдайды түбегейлі жақсарту мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңмен өзін-өзі бақылау жүйесін дамыту мақсатында тауардың шығу тегі туралы сертификатты беруге уәкілетті ұйымдарға қатысты бақылауды болдырмау арқылы бақылау функцияларын оңтайландыру көзделген.
Жоғарыда көрсетілген заңмен, сондай-ақ, сауда операцияларын жасау кезінде иеліктен шығарылатын тауарлар санының осы тауарлардың санын сипаттайтын массаға, көлемге, шығысқа немесе басқа да шамаларға сәйкестігін тексеру жөніндегі талаптарды қоса алғанда, адамның өмірі мен денсаулығына тікелей қатер төндірмейтін метрологиялық бақылау салалары, сондай-ақ қаптамадағы кез келген түрдегі орамдағы буып-түйілген тауарлар санының орамада белгіленген шамаға сәйкестігін тексеру жөніндегі талаптарды қоса алғанда, қысқартылды.
Сонымен қатар, Мемлекет басшысының 2018 жылғы 5 қазандағы Жолдауын жүзеге асыру аясында Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополиялар субъектілері мен қоғамдық маңызы бар нарықтарға тексеру жүргізу жүйесін қатаңдатуды көздейтін табиғи монополиялар туралы заңнамаға бірқатар өзгерістер енгізуді жоспарлап отыр.
Жалпы, Қазақстанда халық пен бизнеске қатысты функцияларды іске асыру кезінде мемлекеттік органдардың клиенттік бағдарлануын арттыру бойынша жұмыстар жүргізілуде.
В этой связи, Агентством (письмо № 05-1-5/6868 от 13 декабря 2018 года) внесены предложения в Администрацию Президента о целесообразности введение института юридических лиц публичного права (ЮЛПП).
Осыған байланысты, Агенттікпен (2018 жылғы 13 желтоқсандағы № 05-1-5/6868 хат) Президент Әкімшілігіне жария құқық заңды тұлғалар институтын (ЗТЖҚ) енгізудің орындылығы туралы ұсыныстар енгізді.
Жария құқық заңды тұлғалар институтын енгізу штаты мен бюджеті шектеулі Мемлекеттік органдарды бизнеспен өзара іс – қимыл жасауға байланысты функциялардан жеңілдетуге мүмкіндік береді, реттеуші өкілеттіктерге шоғырланады, мемлекеттің мүдделерін қорғаудағы кәсібилікті және жария құқық заңды тұлғаларға берілген функцияларды орындау кезінде-еңбекке жоғары ақы төлеу және олардың ұйымдық құрылымының икемділігі есебінен клиенттік бағдар деңгейін арттыруға мүмкіндік береді.
Жоспардың 6-тармағы.
2018 жылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылда жобалық менеджментті енгізу процесі басталды. Агенттіктің бастамасымен Астана қаласының әкімдігімен бірлесе «Астана – адалдық алаңы» дербес жобалық кеңсесі іске қосылды, оның міндеттері тұрмыстық сыбайлас жемқорлықты азайту және азаматтардың мемлекеттік аппаратқа деген сенімін арттыру болып табылады.
Осы жобаны іске асыру үш блок бойынша жүзеге асырылады:
-«тұрмыстық» сыбайлас жемқорлықты жою және Мемлекеттік қызмет көрсетудің қолайлы ортасын құру;
-қоғамдық бақылауды жүзеге асыру;
-сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру.
Мемлекет Басшысының 2018 жылғы 5 қазандағы Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі Жалпыұлттық іс-шаралар жоспарының 87-тармағына сәйкес Астана қаласының тәжірибесі еліміздің барлық өңірлерінде енгізілуде.
Осы жұмыс шеңберінде Агенттік Төрағасы және облыстардың, Алматы және Шымкент қалаларының әкімдерімен «адалдық алаңы» жобаларының сәйкес жарғыларына қол қойды, онда жобалық кеңселердің жергілікті атқарушы органдармен өзара іс-қимыл жасау тетіктері айқындалған.
Жоспардың 18-тармағы.
Агенттік мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесіп сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне тұрақты негізде сыртқы талдау жүргізеді, олардың нәтижелері бойынша нормативті құқықтық актілерде лауазымды тұлғалардың дискрециялық өкілеттіктері анықталады.
Дискрециялық өкілеттіктерді алып тастау жөніндегі проблеманы шешу мақсатында Агенттік депутаттық бастама шеңберінде «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Мемлекеттік қызмет және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын әзірледі, ол нормативтік құқықтық актілердің жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама институтын қалпына келтіруді көздейді.
Тиісті ақпарат Агенттікпен Президент Әкімшілігіне жіберілді. (2018 жылғы 13 желтоқсандағы № 05-1-5 / 6867 хатымен).
Жоспардың 19-тармағы.
Мониторинг қорытындысы бойынша 2018 жылдың басынан бастап 100 - ден астам мүдделер қақтығысы фактісі анықталды, оның ішінде ең көп саны Ақмола (35), Шығыс Қазақстан (32), Қарағанды (22), Қостанай (7) облыстарында және Алматы қаласында (4) анықталды.
Мүдделер қақтығысының жиі фактілері жақын туыстарының бірлескен жұмысы (49), мемлекеттік сатып алу және конкурстық іріктеу процесінде шешім қабылдау кезінде артықшылық көрсету, Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау, жер комиссияларының жұмысында (13) және т.б. байқалады.
Мүдделер қақтығысы жағдайларының алдын алу үшін азаматтық қоғам өкілдерімен бірге барлығы 2421 түсіндіру іс-шарасы өткізілді, жергілікті БАҚ және әлеуметтік желілерде 341 материал жарияланды.
Мүдделер қақтығысын алдын алуға, анықтауға және реттеуге байланысты өзекті мәселелерді шешу мақсатында Агенттік БҰҰДБ-мен бірлесіп әдістемелік құралдың жобасы (бұдан әрі – жоба) әзірленді.
Оқу құралында барлық салалардағы нормативтік құқықтық реттеудің ерекшеліктері түсіндірілді, мүдделер қақтығысы түрлерінің жіктелуі жүргізілді, типтік жағдайлар (кейстер) және оларды анықтау, реттеу, алдын алу және жою тәртібі талданды.
Жоспардың 20-тармағы.
Өңірлерде тоқсан сайынғы негізде жергілікті атқарушы органдар жанындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі консультативтік-кеңесші органдардың отырыстарында сыбайлас жемқорлыққа неғұрлым бейім атқарушы органдардың басшылары тыңдалады.
Отырыс қорытындысы бойынша Мемлекеттік органдардың басшыларына сыбайлас жемқорлық көріністерін төмендету бойынша 200-ден астам ұсыныс енгізілді.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру (баннерлер орнату, қаражат бөлу), жергілікті атқарушы органдар жариялайтын ақпараттың ашықтығы, сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне талдау жүргізу мәселелері кеңінен таралған ұсынымдар болып табылады.
Жоспардың 22-тармағы.
Агенттікпен мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерінің ашықтығына, қол жетімділігіне және ықпалдастырылуына талдау жүргізілді, соған сәйкес талдау кезінде 400-ден астам жүйенің 197-і (46%) интеграцияланған.
2018 жылғы 27 қыркүйектегі талдау нәтижелері ақпаратқа қол жеткізу мәселелері жөніндегі комиссияда қаралды. Мемлекеттік органдарға бірыңғай сайттың құруылу концепциясы (әрі қарай – МО ИРБТ ) egov.kz порталымен біріктіру және мемлекеттік органдардың МО ИРБТ -ге ауысуы 2019 жылдың соңына дейін жүзеге асырылады.
Жоспардың 23-тармағы.
2018 жылы Агенттіктің Мемлекеттік әлеуметтік тапсырысы бойынша «Сандж» зерттеу орталығы 60 Мемлекеттік қызмет көрсету сапасына қанағаттану деңгейі бойынша социологиялық зерттеу жүргізілді, оның шеңберінде қызмет көрсетушілердің клиенттік бағдарлануы бағаланды.
Зерттеу қорытындысы бойынша орталық мемлекеттік органдарда қызметкердің құзыреттілігі 4,67 баллды, қызметкердің жеделдігі 4,64 баллды, сыпайылық пен кәсіби этика 4,71 баллды құрады.
Жергілікті атқарушы органдарда жүргізілген зерттеу қорытындысы бойынша қызметкердің құзыреттілігі 4,63 баллды, қызметкердің жеделдігі 4,58 баллды, сыпайылық және кәсіби этика - 4,66 баллды құрады.
Жалпы республика бойынша Мемлекеттік қызмет көрсету сапасына қанағаттанушылық 72,4% немесе 4,66 баллды құрады.
Жоспардың 24-тармағы.
Ақпарат және коммуникация министрлігі жүргізген талдау нәтижелері және Стамбул сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі іс-қимыл жоспарының ұсынымдарын ескере отырып әзірленген ұсыныстар 2018 жылғы 27 қыркүйегінде ақпаратқа қол жеткізу мәселелері комиссия отырысында қаралды.
Отырыс қорытындысы бойынша ақпарат және коммуникация министрлігіне «Ашық үкімет» қағидаттарын енгізу бойынша «функционалдық шолуды іске асыруды қолдау» жобасы шеңберінде тиісті жұмысты жалғастыру тапсырылды.
Жоспардың 29-тармағы.
2018 жылдың 15 мамырында 99,7% республиканың жалпы білім беретін мектептерінде (7029 мектеп) 1 644 656 ата-ананы қамтыған немесе 56% жалпы мектептік ата-аналар жиналысы өткізілді. Сонымен қатар жергілікті өкілетті және атқарушы органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, демеушілер мен меценаттардың 12.307 өкілдері қатысты.
Осы кездесу шеңберінде республиканың, облыстың, мектептің білім беру жүйесіне «Рухани жаңғыру» бағдарламасының жүзеге асырылуына қол жеткізу, 11 сынып оқушыларын қорытынды аттестаттау және оқу жылының қорытындысы, Қаржылық есеп беру, оқу үдерісін цифрландыру, мектептердің қамқоршылық кеңесінің қызметі және Халықаралық Отбасы күніне арналған Отбасы мен мектептің өзара іс-қимылын күшейту мәселелері шығарылды.
Бұл іс-шара өңірлік БАҚ және әлеуметтік желілерде кеңінен жарияланды (2 906 жарияланым, телевизиялық репортаждар).
Сонымен қатар, Білім және ғылым министрлігімен 2018-2019 оқу жылдарына арналған ата-аналар қауымдастығының алдында қоғамдық тыңдаулар (ашық көпшілік баяндамалары) өткізу тұжырымдамасын әзірледі (тұжырымдама білім басқармасына келісуге бағытталған).
Жоспардың 30-тармағы.
Үкіметтік емес ұйымдар арасында Мемлекеттік әлеуметтік тапсырысты орналастыру мақсатында Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру жөніндегі іс-шаралар кешенін өткізуге Агенттік 2018 жылы еліміздің барлық өңірлерінде "Азаматтық бақылау"жобасын іске асыруға 37,5 млн. теңге бөлді.
Жобада конкурс жеңімпазы болған үкіметтік емес ұйымның сыбайлас жемқорлықтың алдын алу, оның ішінде мемлекеттік қызмет көрсету, мемлекеттік қызмет көрсету сапасы, мемлекеттік қызмет саласындағы бақылау, сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін талдау, сондай-ақ қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру жөніндегі іс-шаралар кешенін жүргізуі көзделген.
Конкурс қорытындысы бойынша еліміздің барлық өңірлерінде үкіметтік емес ұйымдар арасынан тиісті қызмет жеткізушілер анықталды.
Мәселен, Астана қаласында жобаны жүзеге асырумен «КАМЕДА» ҚБ, Алматы қаласында «ҚазҰУ Жастар ресурстық орталығы, Алматы облысында – «Innovation-Koldau» ҚҚ, Ақмола облысында – «Зеленое будущее» ҚБ, Ақтөбе облысында – «үкіметтік емес ұйымдар Қауымдастығы» ЗТБ, Атырау облысында – «4 билік» облыстық Журналистер одағы» ҚҚ, Маңғыстау облысында – «Гражданская слава» ЖМ, Қостанай облысында – «ГРиН Қостанай облысының Азаматтық Альянсы» ҚҚ, Қарағанды облысында – «Қарағанды облысының Жастар одағы» ҚБ, Павлодар облысында – «Асыл заман» ҚҚ, Жамбыл облысында - Жас Отан Жастар қанатының облыстық филиалы, Қызылорда облысында – «Жас Отан» Жастар – «Қызылорда – Ақиқат айнасы» ЖҚБ, Батыс Қазақстан – «Ақ жол «шағын және орта бизнесті қолдау жөніндегі Қауымдастығы» ЗТБ, Шығыс Қазақстан – «Шығыс Қазақстан облысының Азаматтық Альянсы» ЗТБ, Солтүстік Қазақстан – «Молодежный маслихат» ҚБ, ал Оңтүстік Қазақстан облысында - «Үміт» ҚБ.
Жалпы алғанда, үкіметтік емес ұйымдар осы жоба шеңберінде 2018 жылы еліміздің барлық өңірлерінде 500-ден астам іс-шаралар өткізді, атап айтқанда: «жол-патрульдік полиция мен жол қозғалысына қатысушылардың тікелей байланысын азайтудың өзекті аспектілері: проблемалары және оларды шешу жолдары»; «сыбайлас жемқорлыққа қарсы құндылықтарды қалыптастыру және жеке кәсіпорындардағы ішкі бақылау жүйесі», «құқық қорғау органдарының тиімділігін бағалаудың бірыңғай жүйесі: негізгі тәсілдер мен өлшемдер», «медициналық мекемелердегі сыбайлас жемқорлыққа ықпал ететін негізгі себептер мен жағдайлар» тақырыбына дөңгелек үстелдер, «бақылау-қадағалау саласындағы сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін талдау нәтижелері», «Жасырын сатып алушы «әдісі бойынша қоғамдық мониторинг қорытындылары туралы», «Жергілікті мемлекеттік органдардың сатып алу бағасын көтеру мәніне Мемлекеттік сатып алу мониторингінің нәтижелері», «Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде сатып алу қорытындылары туралы», сондай-ақ «Мемлекеттік сатып алудағы сыбайлас жемқорлық: кең таралған схемалар" тақырыбындағы пікірталас алаңдары.
Бұдан басқа, жоба аясында қоғамдық қабылдау бөлмелерінде тегін заң консультациясы және азаматтардың өтініштерін қарау көрсетілді.
Жоспардың 31-тармағы.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі мемлекеттік кәсіпорындар мен бюджеттік ұйымдардың кадр саясатына меритократия қағидаттарын енгізу мәселесін пысықтады.
Азаматтық қызмет жүйесінде меритократия қағидаттарын бекіту мақсатында «кейбір заңнамалық актілерге еңбек мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасының тұжырымдамасы (бұдан әрі - тұжырымдама) әзірленді.
Осы тұжырымдамада Азаматтық қызметке кіру тәртібі айқындалған. Бұл ретте, жалақы деңгейінің төмендігін, әлеуметтік кепілдіктердің жоқтығын, жекелеген ұйымдарда қолайсыз еңбек жағдайларын ескере отырып, мүдделі мемлекеттік органдардың қатысуымен өткен кеңес барысында бюджеттік ұйымдардың орындаушылық құрамын конкурстық іріктеу орынсыз деп шешілді.
Осыған байланысты, тұжырымдама азаматтық қызметтегі бос басшы лауазымдарға орналасуға ғана конкурстық іріктеуді көздейді.
2018 жылғы 19 қыркүйекте тұжырымдаманы Заң жобалау қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия мақұлдады.
Үкіметтің 2019 жылға арналған заң жобалау жұмыстарының жоспарына сәйкес жоғарыда аталған заң жобасы мамыр айында белгіленген тәртіппен Парламент Мәжілісінің қарауына енгізілетін болады.
Жоспардың 32-тармағы.
«Еңбек сұрақтары бойынша заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу мәселелері» Заң жобасының аясында Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігімен азаматтық қызметкерлерге этикалық нормаларды әзірлеу мен енгізуді қарастырады.
Үкіметтің 2019 жылға арналған заң жобалау жұмыстарының жоспарына сәйкес жоғарыда аталған заң жобасы мамыр айында белгіленген тәртіппен Парламент Мәжілісінің қарауына енгізілетін болады.
Жоспардың 37-тармағы.
Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаменті (Жоғарғы Сотының аппараты) басшысының м.а. 2018 жылғы 29 маусымдағы № 6001-18-7-6/221 өкімімен Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Ахуалдық орталығы жұмысының жоғары деңгейлі тұжырымдамасы бекітілді.
Жоғарғы сот органы ретінде Жоғарғы Сотының ахуалдық орталығын құру сот жүйесінің қызметіне және сот қызметін қолдау процестерін жедел және тиімді бақылау талаптарына негізделген.
Сот жүйесінің қызметін бақылау қабылданатын жедел басқару және өзге де шешімдерінің тиімділігін, айқындылығын және сапасын арттыруға, сот істерін қарауға қатысатын адамдардың құқықтары мен бостандықтарын ықтимал бұзушылықтардың алдын алуға және жоюға бағытталған.
Жоспардың 38-тармағы.
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының пленарлық отырысында 2018 жылы бекітілген шешім бойынша келесідей нормативтік қаулылары қабылданды:
-Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2003 жылғы 11 шілдедегі №5 нормативтік қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»;
-2018 жылғы 20 сәуірдегі №4 «сот үкімі туралы».
-2018 жылғы 20 сәуірдегі №5 «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс бойынша сот қаулысы туралы», онда тараптарға сот шешімінің мәнін, себептері мен құқықтық салдарын түсіндіру қажеттігі көрсетіледі
Жоспардың 44-тармағы.
Жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету және жүргізушілердің тәртібін арттыру үшін республика бойынша 3,5 мыңнан астам камералар орнатылған (оның ішінде Астана қ. (1798), Алматы қ. (486), Шымкент (246), Алматы (252), Жамбыл (192), Қарағанды (122), Ақтөбе (30), ШҚО (49), БҚО (42), Ақмола (25), Атырау (33), СҚО (56), Павлодар (58), Павлодар (55), Павлодар (55), Павлодар (55), (73), Қостанай (34) және Қызылорда (40) облыстарында).
2018 жылы аталған жүйелермен 1,3 млн. астам ЖҚЕ бұзушылық тіркелді.
Ішкі істер органдарының (бұдан әрі - ІІО) аумақтық бөлімшелерінің процессингтік орталықтарының жұмысында ашықтықты құру мақсатында автоматты режимде жұмыс істейтін ЖҚЕ бұзушылықтарын тіркеудің барлық жүйелерін әкімшілік құқық бұзушылықтардың бірыңғай тізілімінің (бұдан әрі - ҚББТ) процессингтік орталығынан интеграциялау бойынша жұмыс жүргізіледі.
2018 жылдың мамыр айында Астана қаласында арнайы сертификатталған құрылғылармен (Дозор-М) жабдықталған орындарда тұрақ үшін төлеуден жалтару бойынша бұзушылықтарды тіркейтін жүйемен ҚББТ ықпалдастыру бойынша жұмыс аяқталды.
2018 жылдың басынан бастап ЕРАП КО 417 мыңнан астам нұсқама рәсімделді (Сергек – 391 300, Дозор-М – 25 861).
Сонымен қатар, Ақмола және Батыс Қазақстан облыстарында ҚББТ ЖҚЕ бұзушылықты тіркеу жүйесін біріктіру бойынша жұмыстар жүргізілуде (Батыс Қазақстан облысында 2018 жылдың 8 қарашасынан бастап, Ақмола облысында 2018 жылдың 17 қыркүйегінен бастап тест тәртібінде іске қосылды).
Жалпы алғанда, ЖҚЕ бұзушылықтарын тіркеу жүйесінің барлық өңірлерде 2019 жылдың 1-ші жарты жылдығында іске асыру жоспарланып отыр.
Жоспардың 45-тармағы.
Республикада 10 ұлттық және 31 мемлекеттік жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымы жұмыс істейді.
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында парасатты орта құру мақсатында Профессорлар-оқытушылар құрамы мен студенттердің кодекстері, Академиялық адалдық ережелері әзірленіп, енгізілуде.
Іс-шаралар жоспарына сәйкес 2018 жылы барлық ұлттық және мемлекеттік жоғары оқу орындарында Академиялық адалдық кодекстері енгізілді.
2018 жылдың сәуір айында Агенттік Төрағасы Алик Шпекбаев, Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбектің қатысуымен Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-да «адалдық дүкені» ашылды және білім саласындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі ұсынымдардың бірінші раунды тұсаукесері өтті.
Ұсыныстар елдің барлық жоғары оқу орындарына және білім және ғылым министрлігіне жіберілді (орындалуда).
«Адалдық дүкендерін» ашу мақсаты-студенттік орта арасында» адалдықты тәрбиелеу». Дүкендерде сатушылар жоқ азық-түлік өнімдерін ұсынады, студенттер өз бетінше чекті қағады және дүкен кассасында соманы қалдырады.
2018 жылдың қорытындысы бойынша 113 ЖОО мен 700 колледжде 83 «адалдық дүкені» ашылды.
Жоспардың 46-тармағы.
ҚР Білім және ғылым министрлігінің 2018 жылғы 31 қазандағы № 604 бұйрығына сәйкес «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері» пәні Жоғары білім берудің мемлекеттік жалпы білім беру стандартында көзделген.
Жоғары оқу орындарында 5В030100 – «Құқықтану» мамандығы бойынша таңдау компонентінде келесі пәндер оқытылады: «экономикалық қылмыстардың алдын алу» (3 кредит), «сыбайлас жемқорлық қылмыстармен күрес» (3 кредит).
5В050200 – «Саясаттану» мамандығы бойынша «сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясат негіздері» пәні жүргізіледі (3 кредит).
Сонымен қатар, «Құқықтану» мамандығы бойынша жекелеген пәндерді оқыту шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама бойынша тақырыптар қарастырылған: "сот билігін ұйымдастыру»; «ҚР Құқық қорғау органдары»; «қылмыстарды тергеуді ұйымдастыру»; "прокурорлық қадағалау»; «ұлттық қауіпсіздікті нығайту мәселелері" және т. б.
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартында (бұдан әрі - МЖМБС) жалпы білім беретін пәндер циклінде жалпы көлемі 1448 сағат болатын 15 пән қарастырылған, олар Қазақстан Республикасының Конституциясымен кепілдік берілген орта білім алу үшін студенттерге меңгеруі қажет.
МЖМБС-да барлық мамандықтар бойынша әлеуметтік-экономикалық пәндер циклінде "Құқық негіздері"пәнін оқу қарастырылған.
«Құқық негіздері» пәні бойынша Типтік оқу бағдарламасына «Әкімшілік құқық" тарауы – «әкімшілік сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық» тақырыбы, «Қылмыстық құқық» тарауы – «Мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне қарсы сыбайлас жемқорлық және өзге де қылмыстар» тақырыбы бойынша өзгерістер енгізілді.
Типтік оқу бағдарламасында Республикалық оқу-әдістемелік кеңес отырысында бекітілген тақырыптарды зерделеу кезінде білім алушылар алатын білім егжей-тегжейлі жазылған.
«Құқық негіздері» пәнінің типтік бағдарламасының мазмұнында тәртіп мазмұнының кемінде 15% көрсеткішіне дейін Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлықты қалыптастыру бойынша тақырыптар енгізілген.
Қазіргі уақытта «құқық негіздері» пәні бойынша Типтік оқу бағдарламасы колледждердің оқу процесіне енгізілді.
Жоспардың 47-тармағы.
Қоғамдық даму министрлігімен жастар арасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша жұмыс жоспары 2018 жылғы 12 тамызда бекітілді.
Жоспарда үкіметтік емес ұйымдарды, жастардың ресурстық орталықтарын тарта отырып, жастар ортасы арасында түсіндіру кездесулері көзделген.
Жоспардың 48-тармағы.
Агенттік «КазГЮУ» Университетімен бірлесіп «Telegram» мессенджері – «ЮрСоветник» бот үшін қосымша әзірледі.
«Құқықтық кеңесшінің» міндеті «тұрмыстық сыбайлас жемқорлық» жағдайына тап болған адамдарға кеңес беру болып табылады.
Ең көп сұралған нысандағы қосымша қолданыстағы заң нормаларына сәйкес кеңестер алуға мүмкіндік береді.
Мысалы, полиция қызметкерлері көлік құралын тоқтатқан кезде пайдаланушыға әрекет алгоритмі ұсынылады, онда полицейдің өкілеттіктерінің шеңбері көрсетіледі: қандай құжаттарды талап ету немесе іс-әрекеттер жасау заңды және т.б.
Мұндай Алгоритмдер тауарлар мен қызметтерді тұтынушылар үшін, сондай-ақ түрлі тұрмыстық сұрақтар жазылған.
Жеделхатта 12 санат бойынша 20-дан астам нұсқаулық жасалды.
Қосымшаны іске қосқан сәттен бастап заң кеңесі 3000 - ға жуық азамат (2893) пайдаланды (қазіргі уақытта «Telegram» - «ЮрСоветник» бот Көлік құралдарын тоқтату, ТКШ, тұтынушыларды қорғау мәселелері бойынша кеңес береді).
Осылайша, «Telegram» - «Юресоветник» бота-ін пайдалану Нормативтік құқықтық өріске бағытталмаған адамдарға лауазымды тұлғалардың заңсыз талаптарының және пара бопсалаудың жолын кесуге мүмкіндік береді.
Жоспардың 49-тармағы.
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының және оның филиалдарының базасында тұрақты негізде бюджеттік ұйымдардың қызметкерлерін, мемлекеттік қызметшілерді қайта даярлау және біліктілігін арттыру шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырып бойынша арнайы курстар өткізіледі.
2018 оқу жылы ішінде жалпы саны 64 академиялық сағат 176 тыңдаушы оқудан өтті.
Осыған ұқсас курстар ішкі істер министрлігінің Алматы академиясында ұйымдастырылған (тақырыбы: «Сыбайлас жемқорлық және лауазымдық қылмыстарды анықтау ерекшеліктері», «ІІО-да сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл»), ұлттық және халықаралық сарапшылардың қатысуымен 14 тренинг өткізілді.
Бас прокуратураның құқық қорғау органдары академиясы «сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегия туралы», «квазимемлекеттік сектордағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері туралы», «Мемлекеттік қызметтегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл"арнайы курстарын ұйымдастырды.
Сонымен қатар, денсаулық сақтау, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау, Білім және ғылым министрліктері арнайы курстар әзірленбеген, оқыту жалпыға бірдей құқықтық оқу форматында өткізілді.
Жоспардың 51-тармағы.
Қоғамда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы қалыптастыру шеңберінде Агенттікпен БАҚ – та 31732 материал жарияланды, оның ішінде теледидарда – 5533, мерзімді баспасөзде-9844, ақпараттық агенттіктің жаңалықтар таспаларында-15436, радиода-919.
Жоспардың 52-тармағы.
Мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру жөніндегі бағдарламаны іске асыру шеңберінде жалпы білім беру мекемелерінде «Адал ұрпақ» клубтары құрылды, клубқа кірген балалар саны – 1 046 190, барлығы 44 мың іс-шара өткізілді.
Клубтардың қызметі сыбайлас жемқорлыққа төзбеушілікті көрсететін құндылықтар жүйесін сақтауға және нығайтуға, соның ішінде мектеп оқушыларының заң талаптарын сақтауға, білім беру және мәдени деңгейін арттыруға ұмтылысын қалыптастыруға бағытталған.
2018 жылдың қыркүйек – қараша айларында «Адал ұрпақ» ерікті мектеп клубтарының өңірлік слеттері өткізілді.
Жоспардың 53-тармағы.
Бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерінің арасында 3 номинация бойынша үздік материалға (баспа, теледидар, радио және интернет БАҚ арасында) жарияланған республикалық журналистік жұмыстар конкурсы аясында 2018 жылдың 13 мамырынан 10 маусымына дейін конкурстық комиссияға ұсыну үшін материалдарды қабылдау ұйымдастырылды.
Эфирге шыққан немесе БАҚ жарияланған конкурстық жұмыстар қарауға қабылданды. Өтінімдер 10 маусымға дейін қабылданды.
Аталған конкурстың мақсаты мемлекет жүргізіп отырған сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бағдарламасы шеңберінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырыптарды танымал ету идеясы, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет және басқа да құқық қорғау органдары қызметінің нәтижесінде әлеуметтік әсерді жария ету болып табылады.
Байқауға штаттағы және штаттан тыс қызметкерлер қатысты. Шығармашылық сайыс очерк, сұхбат, мақалалар, телевизиялық және радиохабарлар, әлеуметтік зерттеулер, жазбалар және т.б. жанрлар мен форматтарда өтті.
Конкурс тақырыбына, талаптарына сәйкес келмейтін және ұсыну мерзімі аяқталғаннан кейін келіп түскен жұмыстар қарауға жіберілген жоқ. Байқау жұмыстарын бағалау кезінде материал берудің объективтілігі, кәсіби деңгейі, жаңашылдығы, эксклюзивтілігі, стилі, мазмұндау тілі, авторлық тұжырымдаманың дербестігі (немесе өзіндік ерекшелігі), ақпараттың нақтылығы мен шынайылығы, оның ішінде журналистиканың этикалық қағидаттарына сәйкестігі ескерілді.
Байқау қорытындысы бойынша келесі жеңімпаздар анықталды:
- «баспа БАҚ» номинациясында»:
1) Сабылханов Саятхан - Жамбыл облыстық «Арай» газетінің тілшісі»;
2) Петрова Марина – «Новости Приишимья» аудандық қоғамдық-саяси газетінің бас редакторы (СҚО);
3) Балыкова Жанна Измағамбетқызы-облыстық «Приуралье» газетінің тілшісі (БҚО));
- «ТВ және радио» номинациясында»:
1) Тойбек Асылбек – Қарағанды телеарнасының тілшісі, бағдарлама «UAQYT.KZ» хабары;
2) Бекеева Мөлдір-Отырар ТВ (ОҚО);
3) Сыбанжанова Раушан. ҚР Журналистері одағының мүшесі - «Радио-халық» радиобағдарламасының авторы. (Павлодар);
- «Интернет-БАҚ» номинациясында»:
1) Әсел Сатаева - елордалық бюроның тілшісі "Tengrinews.kz»;
2) Оксана Скибан – «Zakon.kz»;
3) Алена Бутенко – «Nur.kz».
Жоспардың 54-тармағы.
2018 жылдың 25 қазанында еліміздің 14 кинотеатрында ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша дайындалған режиссер Фархад Шәріповтың «Жеке өсу тренингі» атты көркем фильм прокатқа шықты.
Жоспардың 55-тармағы.
Студенттер мен оқытушылардың адалдығы мен академиялық тұтастығын қалыптастыру мақсатында 2018-2019 оқу жылының қысқы сессиялары кезінде еліміздің барлық жоғары оқу орындарында «Таза сессия» акциясы өткізілді.
«Таза сессия» акциясы аясында жоғары оқу орындарында «таза сессияны» ұйымдастыру және өткізу бойынша штабтар құрылған, студенттерге флайерлер дайындалып, таратылды, ақпараттық стендтерде сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырып бойынша плакаттар орналастырылған, анықтамалық желілер ұйымдастырылған, қоғамдық қабылдау бөлмесі ұйымдастырылған.
Емтихан түрлерінің арақатынасы: тест - 60,3%, жазбаша - 27,3%, ауызша - 40,7%, шығармашылық емтихандар - 18,6% құрады.
Бейне байланыс бойынша өткізілген емтихандардың саны емтихандардың жалпы санынан 60% құрады, шифрланған жұмыстардың үлесі жұмыстың жалпы санынан 52,6% құрады.
Акция барысында 138 тәртіп бұзушылық анықталды,тәртіп бұзушылық жасаған барлық студенттердің емтихан нәтижелері жойылды.
Білім және ғылым министрлігі «Sanaly Urpaq» жобалау офисімен бірлесіп, тиімді антиплагиялық жүйелерді енгізу, емтихан жұмыстарын толық шифрлеу, барлық емтихандарды бейнетіркеу арқылы өткізу жөніндегі жұмысты жалғастыратын болады.
«Таза сессия» акциясы аясында Агенттіктің аумақтық департаменттерінің қатысуымен 7,2 мың оқу орнында 86,5 мың студент үшін бірыңғай «сыбайлас жемқорлыққа қарсы сағаттар» өткізілді.
Жоспардың 56-тармағы.
Агенттік 2018 жылы мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатының негізгі бағыттарын түсіндіру бойынша әлеуметтік аудио-, бейнероликтер жасауды және таратуды қамтамасыз етті.
2018 жылғы 24 шілдедегі №24-18-НЗ, №25-18-НЗ Мемлекеттік сатып алу туралы шарттарға сәйкес «NG Trading» ЖШС 1500 астам
«СТВ», «Он ТВ», «Gakku», «Muzzone», «Almaty TV» телеарналарында сыбайлас жемқорлыққа қарсы тақырып бойынша 30 секундтық және 500 2 минуттық бейнероликтер трансляциясы.
2018 жылғы 24 шілдедегі №26-18-НЗ Мемлекеттік сатып алу туралы шартқа сәйкес З.Б. Утебаева ЖК-мен «Қазақ радиосы», «Авторадио», «Радио саяжай», «Шалқар», «Love Radio» радиоларында 500-ден астам Сыбайлас жемқорлыққа қарсы аудиороликтерді трансляциялау ұйымдастырылды.
Жоспардың 57-тармағы.
Мемлекеттік сатып алу қорытындысы бойынша агенттік шарт жасасты
2018 жылғы 15 тамыздағы № 6-18-ОК "YOU & ME" ЖК-мен әлеуметтік зерттеу жүргізу.
Шарт шеңберінде болды, жұмыстардың мынадай түрлері жүргізілді:
1. Зерттеу бағдарламасын, құралдарды, зерттеу әдістерін әзірлеу, Тапсырыс берушімен келісу және бекіту.
2. Қазақстан Республикасында тұратын 10 000 респондент көлемінде сауалнама жүргізу, оның ішінде:
- 5000 жеке тұлға (жеке кәсіпкерлерді есептемегенде) (сауалнамалық сауалнама);
- 2400 заңды тұлғалар (сауалнамалық сауалнама);
- 200 сарапшылар (фокус-топтар, терең сұхбат).
Зерттеудің мақсаты-Республикада сыбайлас жемқорлықты қабылдау деңгейін анықтау, қоғамдық ортада сыбайлас жемқорлыққа қарсы құндылықтардың тұрақтылығын анықтау, мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатына қанағаттанушылық деңгейін және мемлекеттік құрылымдардың ақпараттық қол жетімділігін анықтау.
Алдыңғы 2016, 2017 жылдардағы деректермен салыстырғанда зерттеу нәтижелері жалпы оң динамиканы көрсетті. Атап айтқанда, сыбайлас жемқорлыққа теріс көзқарасты білдіретін адамдардың саны 8,8% - ға өсті (2016 жылы 60,7% - дан және 2017 жылы 81,4% - дан 2018 жылы 90,2% - ға), ал халық арасында сыбайлас жемқорлық деңгейін тұтас қабылдау 69% - ды құрады. Азаматтар республикадағы сыбайлас жемқорлықтың ағымдағы деңгейін орташа деп бағалады.
Қоғамдық санада азаматтардың саналы бөлігінің сыбайлас жемқорлықты қабылдамау феноменін біртіндеп бекіту фактісі байқалады, ол 57,0% сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық деңгейін төмендетуге жеке үлес қосуға дайын екендігін көрсетті, мұндай нәтижелер өткен жылдармен салыстырудың оң үрдісінің 2017 жылғы 55,5%, ал 2016 жылы 53,1% екенін көрсетеді. Мысалы, егер жеке кәсіпкерлер сыбайлас жемқорлықты бизнесті жүргізу үшін кедергі ретінде бесінші орында (5,7%) орналастырса, заңды тұлғалар оны өзінің бағалау градациясында төртінші орынға ұсынды (24,9%).
Еліміздің мемлекеттік құрылымдарында сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдарға тап болған азаматтардың үлесін төмендету фактісі де маңызды болып табылады. Соңғы жылы бұл үлес 13,3% – ды (2017 жылы 19,9% - ға қарсы) құрап, негізінен сыбайлас жемқорлықпен заңды тұлғалар 16,1% - ды құрады, басқа топтармен-зерттеу объектілерімен салыстырғанда.
Өңірлер бөлінісінде 2018 жылы халық көбінесе Ақтөбе, Атырау, Батыс Қазақстан, Қызылорда, Қостанай облыстарында және Шымкент қаласында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтармен бетпе - бет келді, ал ол олармен бетпе-бет келген негізгі салалар денсаулық сақтау, білім беру, көлік органдары, әкімдіктер аппараттары және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласы болып табылды
Осылайша, зерттеу нәтижелері бойынша сыбайлас жемқорлықты қабылдау деңгейінің төмендеуі, қоғамдық санада сыбайлас жемқорлыққа қарсы қағидалар мен нормалардың біртіндеп бекітілуі, респонденттердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнама мен қолданыстағы бағдарламалар туралы хабардар болуының жоғары дәрежесі және сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатқа тікелей мемлекеттік органдарда да, жалпы қоғамда да қанағаттанушылық байқалады.
Жоспардың 58-тармағы.
Агенттік Астана қаласындағы Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының Бағдарламалар офисімен бірлесіп 27-28 тамыз,
2019 жылғы 11-14 қыркүйекте және 26-29 қарашада Сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағыттағы түрлі тақырыптар бойынша 3 халықаралық семинар-тренинг ұйымдастырылды («Мемлекеттік сатып алулар: аудит, тиімділікті арттыру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл және салақтылыққа қарсы іс-қимыл», «сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың ең үздік тәжірибесі мен әдіснамасы. ЕҚЫҰ-ға мүше мемлекеттердегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы тиімді күрестің нысандары мен әдістері және әкімшілік тәжірибе», «сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін басқару үдерісінде кәсіби құзыреттілікті нығайту»).
Семинар-тренинг барысында қатысушылар сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылдың озық халықаралық тәжірибесімен танысты.
Дәріскер ретінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет мәселелері бойынша халықаралық сарапшылар Раймундас Калесникас (Литва), Томас Крюссманн (Ұлыбритания), Максим Баранов (Ресей) сөз сөйледі.
Тренингке министрліктер, облыстар, Астана, Алматы, Шымкент қалалары әкімдіктерінің және Агенттіктің аумақтық департаменттерінің қызметкерлері (барлығы 170 адам) қатысты.
2018 жылғы 28 қыркүйекте Австрия астанасында халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы академия тараптары ассамблеясының жетінші сессиясы шеңберінде «тұрақты даму мүддесіндегі мемлекеттік басқару: Қазақстанда ашықтық пен есеп берушілікті арттыру» тақырыбында агенттіктің сайд-ивент ұйымдастырылды.
Іс-шарада модератор ретінде БҰҰ ЕҚБ Еуропа, Батыс және Орталық Азия бойынша аймақтық секцияның жетекшісі Александр Шмидт, сондай - ақ спикерлер ЕҚЫҰ экономикалық басқару бөлімінің басшысы Андрей Мунтян, МАКА жобаларының үйлестірушісі Гийом Парент, Константин Паликарски сөз сөйледі. - сыбайлас жемқорлық және экономикалық қылмыстар бойынша БҰҰ ЕҚБ Департаментінің қызметкері, Елизавета Дубровская – «Lansky, Ganzger + partner» адвокаттық бюросының Ресеймен және ТМД елдерімен жұмыс жөніндегі бөлімінің басшысы және басқа да шет елдердің, халықаралық ұйымдар мен австриялық бизнестің өкілдері.
Сайд-ивент барысында Қазақстанның сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл, мемлекеттік қызметті дамыту, Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын жетілдіру, мемлекеттік аппараттың ашықтығы мен есептілігін арттыру саласындағы тәжірибесі таныстырылды.
2018 жылғы 8 қарашада Азия-Тынық мұхит аймағы елдері үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы бастаманың қоғамдық парасаттылығы желісінің отырысы өтті.
Бұл іс-шара Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымымен (ЭЫДҰ) және Азия даму банкімен (АДБ) бірлесіп Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласында практикалық тәжірибе алмасу үшін ұйымдастырылды.
Отырысқа сондай-ақ қаржы министрі А. Смайылов, АДБ-ның Сыбайлас жемқорлыққа және парасаттылыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі офисінің кеңесшісі Л. Вонг, Азия-Тынық мұхиты аймағының 20-дан астам елінен Мемлекеттік сатып алу саласындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтер мен мемлекеттік органдардың өкілдері, сондай-ақ ЭЫДҰ, АДБ және Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму бағдарламасының халықаралық сарапшылары қатысты.
2018 жылғы 7 желтоқсанда Халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес күні қарсаңында «жаһандану жағдайында сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл» Халықаралық конференциясы өтті.
Іс - шара Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықованың, БҰҰ даму бағдарламасы Тұрақты өкілінің орынбасары Виталий Времиштің, Астанадағы ЕҚЫҰ бағдарламасы кеңсесінің басшысы Дьердь Сабоның, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен ұйымдардың, үкіметтік емес сектордың, дипломатиялық корпустың, халықаралық ұйымдардың, академиялық қоғамдастықтың 100-ден астам өкілдерінің, ЭЫДҰ, ЕҚЫҰ сарапшылары, ТМД Атқару Комитетінің, МАКА, Росфинмониторинг, Грузия ҚК, Грузияның Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі бюросының, IHS, PRS рейтингтік ұйымдарының өкілдері қатысты.
АҚШ, Ұлыбритания, Австрия, Малайзия, Грузия және басқа да конференцияға қатысушы елдердің жетекші сарапшылары арнайы сессиялар шеңберінде ынтымақтастықты дамыту, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес мәселелеріндегі үрдістер мен сын-қатерлер, сондай-ақ халықаралық және Ұлттық деңгейлердегі сыбайлас жемқорлықтың жай-күйі туралы айтты.
Конференция соңында мемлекеттік органдардың, азаматтық қоғам институттарының және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі халықаралық ұйымдардың бірлескен жұмысы мәселелері бойынша Халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы конференцияға қатысушылардың бірлескен мәлімдемесі қабылданды.
Жоспардың 59-тармағы.
Жалпы алғанда, Бас прокуратура сыбайлас жемқорлық қылмыстарын жасаған тұлғалар мен активтерді қайтаруды қамтамасыз ету бойынша басқа елдермен ынтымақтастықты кеңейту мәселесі бойынша жұмысты жалғастыруды және сыртқы істер министрлігіне шетел мемлекеттерімен адамдарды беру туралы шарттар жасасу және қылмыстық істер бойынша өзара құқықтық көмек туралы мәселені пысықтау бойынша жұмысты жандандыруды тапсыруды ұсынды.
Бас прокуратурамен Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне ұсыныс жолдады (02.07.2018 ж. № 2-013620-18-44717).
Жоспардың 60-тармағы.
ЭЫДҰ-мен өзара іс-қимыл жөніндегі кеңес отырысының 2018 жылғы 8 тамыздағы № 12-3/07-674 хаттамасымен Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары мен ұйымдарына 2017-2020 жылдарға арналған ЭЫДҰ-ның Шығыс Еуропа және Орталық Азия елдері үшін сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі Стамбул іс-қимыл жоспары мониторингінің төртінші раундының ұсынымдарын бекіту бекітілді.
Агенттік Төрағасының бұйрығымен «парасаттылық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл» бағыты бойынша ЭЫДҰ-мен өзара іс-қимыл жөніндегі жұмыс тобы құрылды, оның құрамына мүдделі мемлекеттік органдардың өкілдері енгізілді.
Жұмыс тобымен 2019 жылғы 20-22 наурызда Париж қаласында болатын сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі Стамбул іс-қимыл жоспарының 20-шы мониторингтік кездесуіне Қазақстанның аралық есебін дайындауды жүргізуде.
Жоспардың 61-тармағы.
Ақпарат және коммуникация министрлігімен Қазақстан Республикасының «Ашық үкімет серіктестігі» Халықаралық бастамасына қосылуының орындылығы мәселесі бойынша бірыңғай келісілген ұстаным әзірлеу жүргізілді.
Мемлекеттік органдардың ұстанымдарын зерделеу нәтижелері бойынша ақпарат және коммуникациялар министрлігі Қазақстан Республикасының Сыртқы істер Министрлігі жанындағы халықаралық ұйымдармен ынтымақтастық мәселелері жөніндегі Комиссияның қарауына қосылудың орындылығы мәселесін шығару туралы ұсыныспен тиісті ақпарат енгізді.
Президент Әкімшілігі басшысының 2019 жылғы 19 қаңтардағы № 18-3739-4 қарарымен жоғарыда аталған бастама қолдау тапты.
Жоспардың 62-тармағы.
Қазақстан Республикасында сыбайлас жемқорлық деңгейін бағалауды және рейтингті беруді жүзеге асыратын халықаралық ұйымдармен тиімді өзара іс-қимыл жасау мақсатында Агенттік мынадай тетіктерді қолданады:
• онлайн-конференциялар (Skype);
• e-mail тарату;
• Агенттік пен Академия алаңында кездесулер;
• зерттеулер мен есептердің нәтижелерін талдау және мониторингілеу;
2018 жылы рейтингтік агенттіктердің сарапшыларымен 13 онлайн-конференция өткізілді:
- 4 – IHS Markit компаниясының Еуропа және ТМД елдерін болжау жөніндегі бас сарапшысы Алексом Меликишвили;
- 3 – PRS Group компаниясының басшысы Кристофер Маккимен;
- 2 – Varities of Democracy Project компаниясының талдаушысы Кайл Маркуардтпен;
- 2 – Шығыс Еуропа және ТМД бойынша сарапшы Максимилиан Ламбертсонмен;
- 2 – IMD ғылыми маманы Марко Пистиспен.
Талдаушылармен және елдік сарапшылармен келіссөздер барысында рейтингтік агенттіктер зерттеулеріндегі Қазақстанның ағымдағы және перспективалық нәтижелерін талқылады, Қазақстан бойынша елдік есептерді дайындау кезінде сарапшыларды қызықтыратын сұрақтарға егжей-тегжейлі түсініктеме берілді.
Ай сайынғы және тоқсан сайынғы негізде сарапшыларға сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша қабылданып жатқан алдын алу шаралары, қамауға алу және сот процестері, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін талдау нәтижелері, статистикалық деректер және т. б. туралы ағылшын тіліндегі ақпарат (дайджест, талдамалық анықтамалар) жіберіледі.
Рейтинг агенттіктерімен кәсіби байланыстарды нығайту үшін «Face-to-Face» форматында сарапшылармен кездесулер өткізілді».
2018 жылы 9 кездесу өткізілді:
- ақпан 2018 жыл-IHS Markit өкілі Олег Головенкомен кездесу;
- 2018 жылғы 17 мамыр-жетекші қазақстандық және халықаралық сарапшылардың қатысуымен сараптамалық кездесу;
- 18 мамыр 2018 жыл-IHS Markit компаниясының талдаушысы Алекс Меликишвили және The Economist Intelligence Unit компаниясының талдаушысы Максимилиан Ламбертсон ХI АЭФ жұмысына қатысуы;
- 19 маусым 2018 жыл – Freedom House елдік сарапшысы Мәлік Тукмадиевамен кездесу;
- 2018 жылғы 23 шілдеде Стратегиялық бастамалар орталығының аға серіктесі Олжас Құдайбергеновтың және «Экономикалық зерттеулер институты» АҚ Басқарма төрағасының орынбасары Шахарбану Жакупованың қатысуымен бейнеконференц байланыспен кеңес өтті.
- 2018 жылғы 7 желтоқсан-IHS Markit компаниясының талдаушысы Алекс Меликишвили мен V-DEM компаниясының елдік үйлестірушісі Нұрсейит Ниязбеков «Жаһандық контексте сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл» халықаралық конференциясының жұмысына қатысты.
Аталған кездесулер шеңберінде мемлекеттік басқару, Мемлекеттік қызмет көрсету және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы еліміздің жетістіктері таныстырылады. Өз кезегінде, халықаралық сарапшылар Қазақстанның сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатын одан әрі жетілдіру бойынша құнды ұсынымдарды білдіреді.
Халықаралық зерттеулер мен талдамалық есептердің мониторингі тұрақты негізде жүзеге асырылады.
Бұдан басқа, Агенттік тәуелсіз халықаралық сарапшыларды зерттеуге тартады. Мысалы, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының тапсырысы бойынша Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі халықаралық сарапшының қорытынды есебі Вирджиния Коллудон дайындалды. Агенттік қызметін талдау қорытындысы бойынша бірқатар практикалық ұсыныстар берілді.
Жоспардың 63-тармағы.
2018 жылы 15 шетелдік БАҚ-да Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша Қазақстан қабылдап жатқан шаралар туралы арнайы материалдарды жариялау қамтамасыз етілді.
Ақпарат танымал басылымдарда, мысалы: «Ottawa life», «The London Post», «The Diplomat» және басқалар.
Сонымен қатар, сыбайлас жемқорлықтың алдын алу және алдын алу тақырыбы бойынша мақалалар шетелдік ақпараттық агенттіктерде («azernew.az» (Әзірбайжан), «mofa.gov.ae» (БАӘ) «wam.ae» (БАӘ), «irz.de» (Германия).
Жоспардың 64-тармағы.
Мемлекеттік орталық және жергілікті атқарушы органдар Қазақстан Республикасының 2015 – 2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын іске асыру жөніндегі 2018-2020 жылдарға арналған ведомстволық және өңірлік жоспарларды әзірлеп, бекітті.
Жоспардың 65-тармағы.
Агенттік Қазақстан Республикасының 2018 жылға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын іске асыру жөніндегі 2018-2020 жылдарға арналған іс - шаралар жоспарының (бұдан әрі-жоспар) орындалуына мониторинг жүргізді.
Мониторинг барлық жоспардың 41 тармағы жауапты мемлекеттік органдармен орындалғанын көрсетті.
Жоспардың 66-тармағы.
2019 жылдың 31 қаңтарында арнайы мониторингтік топтың отырысында Қазақстан Республикасының 2015-2025 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы стратегиясын іске асыру жөніндегі 2018-2020 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарын 2018 жылы бойынша орындау қорытындысы шығарылды.
Отырысқа Агенттік Төрағасы Алик Шпекбаев, оның орынбасары Олжас Бектенов, сондай-ақ мониторинг тобының мүшелері - қоғамдық пікір көшбасшылары - Айгүл Соловьева, Рахим Ошақбаев, Мұсағали Дуамбеков, Рафаэль Гасанов, Диана Окремова және басқалары қатысты.
Жалпы арнайы мониторингтік топтың мүшелері жоспардың барлық 41 тармағын орындауды қабылдады және оларды одан әрі іске асыру бойынша жекелеген мемлекеттік органдарға ұсынымдар берді.
Похожее
